خزانه داری و عملیات ارزی

در بازار رسمی و عرفی ارز معاملات نقد به معاملاتی اطلاق می شود که حداکثر از زمان انجام معامله طی دو روز کاری تسویه گردد و معاملات آتی نیز به معالاتی اطلاق می‌شود که تاریخ سررسید (تسویه حساب آن) بیش از دو روز کاری پس از تاریخ انجام معامله و برای تاریخی معین در آینده (مثلاً یک ماهه یا سه ماهه) مشخص گردد.

معاملات نقدی و معاملات آتی ارز قطعاً با نرخی متفاوت انجام می شوند که این تفاوت نرخ ناشی از اولاً ریسک نوسانات نرخ ارز در آینده است و ثانیاً ناشی از ارزش جریان وجوه نقد است زیرا تسویه حساب به زمانی در آینده موکول می شود.

بنابراین از مقایسه میزان صرف یا تنزیل ارز با قیمت نقدی آن می توان به حد انتظارات بازار درباره مقادیر تضعیف یا تقویت یک نوع ارز در آینده پی برد. معاملات سلف در بازار ارز به دو بخش سلف ثابت و سلف اختیاری تقسیم می شود. در معاملات سلف ثابت سررسید و زمان تحویل و تحول ارز مورد معامله مشخص است و اما در معاملات سلف اختیاری، مشتری که با بانک قرارداد سلف ارزی منعقد کرده است، این فرصت و اختیار را دارد که تا سررسید یا در سررسید طبق نرخ توافق شده معامله انجام دهد. چنانچه مشتری در مهلت مقرر برای مبادله ارز و تسویه حساب به بانک یا موسسه عامل مراجعه نکند، نرخ ارز توافق شده معتبر نبوده و بانک با نرخی جدید با مشتری وارد معامله خواهد شد.